W terapii chorób nowotworowych lekarze często podkreślają istotne znaczenie holistycznego podejścia do pacjenta. W procesie leczenia bardzo ważna jest współpraca lekarzy wielu specjalizacji takich jak np.: onkologia kliniczna, chirurgia, radiologia oraz psychoonkologia. Kim jest psychoonkolog i co należy do jego zadań?
Spis treści:
- Psychoonkolog – kim jest?
- Kto może zostać certyfikowanym psychoonkologiem PTPO?
- Psychoonkolog – profilaktyka przeciwnowotworowa
- Psychoonkolog – pomoc osobom dotkniętym chorobą onkologiczną
- Psychoonkolog – pomoc dla rodziny i bliskich
- Psychoonkolog a edukacja personelu medycznego
- Jak znaleźć dobrego psychoonkologa?
- Źródła
Psychoonkolog – kim jest?
Psychoonkologia to interdyscyplinarna dziedzina medycyny, powstała na pograniczu onkologii i psychologii. Jej inicjatorką jest Jimmie Holland, kierująca Katedrą Psychiatrii i Nauk Behawioralnych Centrum Onkologicznego im. Sloan-Kettering w Nowym Jorku.
Psychoonkolog to osoba, zajmująca się psychologicznymi aspektami choroby onkologicznej, do których należą między innymi:
- profilaktyka przeciwnowotworowa,
- psychologiczna pomoc osobom dotkniętym chorobą onkologiczną,
- psychologiczna pomoc wszystkim tym, których osoba bliska cierpi na schorzenie nowotworowe,
- edukacja personelu, zajmującego się pacjentem dotkniętym nowotworem złośliwym.
Obecnie pomoc psychologiczna w obszarze onkologii jest częścią działań zespołu opieki nad pacjentem. Z uwagi na tendencję wzrostową w zakresie liczby zachorowań na nowotwory, dziedzina medycyny jaką jest psychoonkologia dynamicznie rozwija się. Zapotrzebowanie na specjalistów jest duże, a ich liczba w naszym kraju niestety nadal jest niewystarczająca.
Kto może zostać certyfikowanym psychologiem PTPO?
W Polsce psychoonkologia nabrała szczególnego znaczenia w roku 1992, kiedy powstało Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne (PTPO).
Aby uzyskać od PTPO Certyfikat Psychoonkologa i Certyfikat Superwizora Psychoonkologa należy mieć wykształcenie wyższe (tytuł zawodowy mgr lub lekarza) i przynależeć do PTPO. Zawody uprawniające do ubiegania się o certyfikat to: psycholog, lekarz, pielęgniarka. Dodatkowo trzeba spełniać wiele warunków – szczegóły można znaleźć na stronie PTPO tutaj: https://www.ptpo.org.pl/zasady-certyfikacji-ptpo/
Psychoonkolog – profilaktyka przeciwnowotworowa
Ważnym zadaniem psychoonkologa jest wzmocnienie świadomości społecznej na temat zagrożenia, które stwarzają choroby onkologiczne. Specjalista uświadamia, jakie czynniki mogą podwyższyć ryzyko wystąpienia groźnego schorzenia, gdzie należy szukać pomocy w razie pojawienia się niepokojących objawów. Tą wiedzą dzieli się np. poprzez uczestnictwo w różnorodnych wydarzeniach (konferencjach, seminariach, spotkaniach z młodzieżą i dorosłymi) czy poprzez media.
Psychoonkolog – pomoc osobom dotkniętym chorobą onkologiczną
Diagnoza onkologiczna bywa dla pacjenta szokiem i wiąże się często z długotrwałym kryzysem psychicznym. Pojawia się strach, stres, smutek, a nawet złość. Nasilenie tych emocji zależy między innymi od indywidulanych predyspozycji chorego, wsparcia które otrzymuje od najbliższych czy stopnia rozwoju choroby. Z uwagi na fakt, że nastawienie psychiczne pacjenta ma znaczny wpływ na przebieg i wynik leczenia, warto skorzystać z pomocy psychoonkologa, który da odpowiednie wsparcie emocjonalne, pomoże zrozumieć i zaakceptować sytuację, w której znalazł się chory, może wpłynąć na obniżenie poziomu niepokoju i lęku. Specjalista pomaga osobom, które dowiedziały się o chorobie, są w trakcie leczenia i po zakończeniu terapii.
Psychoonkolog – pomoc dla rodziny i bliskich
Informacja o schorzeniu nowotworowym jest dużym przeżyciem emocjonalnym nie tylko dla pacjenta, ale również dla jego bliskich – oni również często wymagają pomocy psychoonkologa, aby zrozumieć zaistniałą sytuację. Ważna jest także wiedza, jak rozmawiać z osobą chorą, która potrzebuje wiele wsparcia. Czasami zadaniem psychoonkologa jest przygotowanie bliskich na stratę i żałobę.
Psychoonkolog a edukacja personelu medycznego
Psychoonkolog pracuje również z personelem medycznym, opiekującym się pacjentem onkologicznym: lekarzami, pielęgniarkami personelem pomocniczym czy studentami medycyny. Pokazuje, jak usprawnić komunikowanie się z pacjentem.
Jak znaleźć dobrego psychoonkologa?
Doświadczonego i posiadającego rzetelną wiedzę psychoonkologa najlepiej szukać w Centrach Onkologii oraz fundacjach onkologicznych. Dobrze jest korzystać z pomocy specjalistów zrzeszonych w PTPO.
Źródła
- Kocańda Kamila, Jabłoński Marcin, Jacek, Zawód psychoonkologa w Polsce jako przykład niewłaściwej regulacji prawnej w obszarze ochrony zdrowia, dostęp: 13.05.2024.
- Gośliński Jarosław: Psychoonkologia kliniczna – czym jest?, dostęp: 16.05.2024.
