Mięsak macicy to nowotwór złośliwy, który zwykle nie daje charakterystycznych objawów. Rokowania zależą od typu nowotworu oraz stopnia zaawansowania choroby. Na czym polega leczenie schorzenia?
Spis treści:
- Mięsak macicy – co to jest?
- Mięsaki macicy – klasyfikacja
- Mięsak macicy – przyczyny
- Mięsak macicy – objawy
- Mięsaki macicy – diagnostyka
- Mięsaki macicy – leczenie
- Mięsak macicy – rokowania
- Źrodła
Mięsak macicy – co to jest?
Mięsak macicy jest rzadkim nowotworem nabłonkowym – stanowi około 1% wszystkich nowotworów żeńskiego układu rozrodczego. Wywodzi się pierwotnie z dwóch rodzajów tkanek: z mięśnia macicy lub podścieliska endometrium. Najczęściej rozrasta się w obrębie trzonu macicy.
To groźna choroba, którą charakteryzują brak stadium przedinwazyjnego oraz, niestety, często niepomyślne rokowania. Zwykle rozwija się w 6. dekadzie życia, choć notowane są przypadki zachorowań na tego rodzaju nowotwór już w okolicach 30. roku życia.
Mięsak macicy – klasyfikacja
Wśród mięsaków macicy wyróżniamy następujące typy:
- Mięsak gładkokomórkowy macicy (LMS, ang. leiomyosarcoma).
Nowotwór ten rozwija się w warstwie mięśniowej macicy i diagnozowany jest zazwyczaj w badaniu pooperacyjnym. Może powstać jako nowa zmiana w macicy lub poprzez transformację złośliwą z łagodnego nowotworu macicy – mięśniaka. Jest to najczęściej występujący mięsak macicy. Ma tendencję do nawrotów, dlatego zalecana jest (w przypadku gdy w pierwszym etapie choroby zastosowano chirurgię oszczędzającą) resekcja całej macicy. W późniejszych stadiach rozwoju nowotworu lekarz rozważa chemioterapię jako leczenie uzupełniające. - Mięsak podścieliskowy macicy (ang. endometriaml stromal sarcoma).
Najczęściej atakuje kobiety przed menopauzą. Zbudowany jest z elementów podścieliska endometrium. W tym przypadku zaleca się usunięcie macicy wraz z przydatkami. W jego leczeniu często wykorzystuje się radioterapię i hormonoterapię. - Mięsak niezróżnicowany macicy (ang. undifferentiated sarkoma).
Jest to bardzo agresywny rodzaj mięsaka. Leczenie w pierwszej kolejności polega na usunięciu macicy wraz z przydatkami. Leczeniem uzupełniającym często jest chemioterapia. - Gruczolakomięsak (ang. adenosarcoma).
W tym przypadku również zalecane jest usunięcie macicy wraz z przydatkami. Leczeniem uzupełniającym bywa hormonoterapia. - Mięsorak (ang. carcinosarcoma).
Bardzo agresywny nowotwór. W leczeniu chirurgicznym najczęściej stosuje się wycięcie macicy z przydatkami oraz usunięcie węzłów chłonnych miednicy oraz węzłów okołoaortalnych. W leczeniu tego wyjątkowo złośliwego nowotworu stosuje się radioterapię oraz chemioterapię.
Mięsak macicy – przyczyny
Zgodnie z piśmiennictwem specjalistycznym czynnikiem ryzyka pojawienia się choroby jest przebyta wcześniej radioterapia w okolicach miednicy małej. Jak wspomniano wcześniej, ten rodzaj nowotworu złośliwego zwykle pojawia się u kobiet starszych. Czynnikami ryzyka mogą być również otyłość oraz rasa czarna.
Mięsak macicy – objawy
Objawy mięsaka macicy nie są specyficzne i najczęściej przypominają symptomy, jakie dają mięśniaki – niezłośliwe guzy, zbudowane głównie z mięśni gładkich macicy. Chora zwykle skarży się na nieprawidłowe, często obfite krwawienia, a także plamienia z dróg rodnych oraz bóle miednicy.
Mięsaki macicy – diagnostyka
Z uwagi na fakt, że mięsaki macicy występują rzadko, nie ma badań przesiewowych, ukierunkowanych na ich wykrywanie. W większości przypadków rozpoznanie mięsaka odbywa się na podstawie:
- badania histopatologicznego materiału pobranego w trakcie usuwania zmiany, którą lekarz wstępnie zakwalifikował jako niegroźny mięśniak macicy – zabieg ten nazywamy miomektomią,
- badania histopatologicznego materiału tkankowego pobranego z usuniętej macicy podczas zabiegu histerektomii.
W celu diagnostyki stopnia zaawansowania choroby, specjalista zleca między innymi badania obrazowe, takie jak np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.
Mięsaki macicy – leczenie
Jak wspomniano wcześniej, leczenie mięsaków macicy w głównej mierze opiera się na leczeniu chirurgicznym. Często (w zależności od typu mięsaka) zaleca się również resekcję przydatków, a nawet węzłów chłonnych. W przypadku niewielkiego guza u kobiety w wieku rozrodczym, specjalista może przedyskutować z pacjentką pozostawienie jajników, uwzględniając przy tym ryzyko nawrotu choroby. Leczeniem uzupełniającym (w zależności od typu mięsaka) jest chemioterapia i/lub radioterapia oraz terapia hormonalna.
Mięsak macicy – rokowania
Mięsaki macicy należą do groźnych nowotworów, a rokowania zależą od stopnia złośliwości histologicznej guza, stopnia zaawansowania miejscowego zmiany, obecności przerzutów do węzłów chłonnych oraz narządów odległych. Niestety rokowania często są niepomyślne.
Czytaj również: rak sromu – przyczyny, objawy, leczenie
Źródła
- Praca zbiorowa pod redakcją Kornafel Jan, Mądry Radosław, Nowotwory kobiecego układu płciowego, Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych — 2013 r., 266-317.
- Rutkowski Piotr (i in.), Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na mięsaki macicy, Current Gynecologic Oncology 2013, 11 (1), p. 24–32.
- Praca zbiorowa pod redakcją Rutkowski Piotr, Ługowska Iwona, Mięsaki tkanek miękkich u dorosłych, Onkologia w Praktyce Klinicznej, Edukacja 2017, tom 3, nr 5, 203-255.
- Gośliński Jarosław, Mięsak macicy – objawy, diagnostyka i leczenie, online: https://www.zwrotnikraka.pl/miesak-macicy-objawy-diagnostyka-i-leczenie/, dostęp: 30.07.2023.
- Drobot Rafał, Mięsak macicy – przyczyny, objawy, leczenie, online: https://wylecz.to/ginekologia/miesak-macicy-przyczyny-objawy-i-leczenie/, dostęp: 30.07.2023.
