Celem badań patomorfologicznych jest rozpoznanie, klasyfikacja oraz prognozowanie schorzeń na podstawie zmian morfologicznych w komórkach, tkankach i narządach. Przeprowadzane są one w profesjonalnych laboratoriach. Co to jest zakład patomorfologii i czym dokładnie się zajmuje?
Spis treści:
- Patomorfologia
- Co to jest zakład patomorfologii?
- Zakład patomorfologii – specjalistyczne pomieszczenia
- Źródła
Patomorfologia
Patomorfologia to interdyscyplinarna dziedzina medycyny, często stanowiąca kluczowy element w procesie podejmowania decyzji dotyczących leczenia pacjenta. To dzięki niej możliwe jest diagnozowanie chorób nowotworowych, określenie stopnia zaawansowania schorzeń onkologicznych, stanów zapalnych czy zwyrodnień w organizmie.
Szczególnie ważnymi działami patomorfologii są:
- Histopatologia – mikroskopowe badanie tkanek pobranych od pacjenta podczas np. biopsji gruboigłowej, kolonoskopii, gastroskopii czy wyskrobin.
- Cytologia – mikroskopowe badanie komórek, pobranych od pacjenta np. podczas biopsji cienkoigłowej lub cytologii (cytologia szyjki macicy, złuszczeniowa układu moczowego, płynów jamy ciała, układu oddechowego, płynu z torbieli itp.).
Co to jest zakład patomorfologii?
Zakład patomorfologii to laboratorium zajmujące się przeprowadzaniem badań histopatologicznych i/lub badań cytologicznych. Dodatkowo, profesjonalne zakłady patomorfologii wykonują kompleksowe usługi, do których zaliczamy między innymi:
- Badania histochemiczne i immunohistochemiczne.
- Badania z zakresu genetyki nowotworów (badania cytogenetyczne oraz molekularne).
- Preparatykę usługową (przygotowanie bloczków parafinowych i preparatów mikroskopowych).
- Badania śródoperacyjne (mikroskopowa analiza wycinka ze zmiany lub ocena makroskopowa materiału tkankowego pacjenta, przeprowadzana podczas zabiegu operacyjnego pacjenta).
- Badania sekcyjne (badanie pośmiertne).
- Konsultacje specjalistyczne.
Zakładem patomorfologii zarządza lekarz patomorfolog albo lekarz, który posiada specjalizację drugiego stopnia w dziedzinie patomorfologii.
Zakład patomorfologii – specjalistyczne pomieszczenia
Profesjonalny zakład patomorfologii posiada kilka wyspecjalizowanych pomieszczeń, które spełniają istotne funkcje w procesie badania patomorfologicznego. Są to miedzy innymi:
- Punkt przyjęcia materiału
- Pracownia preparatyki tkankowej – tutaj następuje pobranie materiału do badań i zamknięcie go w plastikowej kasetce. Materiał poddawany jest obróbce chemicznej w procesorze tkankowym. Następnie zatapia się go w parafinie, kroi na bardzo cienkie skrawki i lokuje na szkiełko podstawowe.
- Pracownia barwienia – tutaj szkiełko umieszcza się w specjalistycznym urządzeniu (barwiarka), gdzie zachodzi proces barwienia.
- Gabinet lekarza dokonującego oceny patomorfologicznej materiału.
- Pracownia barwień immunohistochemicznych, w której (na zlecenie lekarza patomorfologa) wykonuje się dodatkowe barwienia.
- Archiwum, gdzie przechowywane są bloczki parafinowe oraz preparaty mikroskopowe.
Zobacz, jak wyglądają pracownie Zakładu Patomorfologii DISNOSTYKA CONSILIO, zlokalizowanego w Warszawie przy ulicy Jutrzenki 100- Zakład patomorfologii Warszawa>>
Źródła:
- Kontrola Państwowa, Diagnostyka – patomorfologiczna w systemie ochrony zdrowia : Brak lekarzy i odrębnego finansowania, DOI: 10.53122/ISSN.0452-5027/2021.1.2.
- Polskie Towarzystwo Patologów, Standardy organizacyjne oraz standardy postępowania w patomorfologii, Wytyczne dla zakładów/pracowni patomorfologii, online: http://pol-pat.pl/index.php/2020/08/29/standardy-i-wytyczne-w-patomorfologii/, dostęp: 23.03.2023.